19 Ekim 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 509 nolu VUK Genel Tebliği ile elektronik belge uygulamalarına ilişkin esaslı değişiklikler yapılmıştır. Anılan tebliğ ile tüm elektronik belge paydaşlarının tek bir kaynaktan bilgilendirilmeleri ve bu sayede elektronik belge uygulamalarında bütünlüğün sağlanması amaçlanmıştır.

Tebliğde düzenlenen konular aşağıdaki önce uygulama türü, ardından uygulamaya geçiş tarihi dikkate alınarak açıklanmıştır.

1) E-FATURA UYGULAMASI

   a) 5 Milyon TL ve üzeri olan brüt satış hasılatı¹ (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) şartını 2018 veya 2019 hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler: 1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren, 2020 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler, ilgili hesap dönemini izleyen yılın yedinci ayının başından itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

     b) ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı liste kapsamındaki mallar nedeniyle EPDK’dan lisans alımı veya mezkur kanuna ekli (III) sayılı liste kapsamındaki malların imal, inşa ve ithalatını 2019 yılında gerçekleştirenler:

     1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren, 2020 veya müteakip yıllarda gerçekleştirenler ise lisans alımı veya imal, inşa veya ithalin gerçekleştiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

    c) Aracı hizmet sağlayıcıları, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayanlar: 1 Temmuz 2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

   d) Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (5957 sayılı) hükümlerine göre komisyoncu / tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler:

   1 Ocak 2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

   e) e-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesi kapsamındaki mal ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar dahil) ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını: 1 Temmuz 2017 tarihinden (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar açısından 1 Temmuz 2020 tarihinden) itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

2) E-ARŞİV FATURA UYGULAMASI

   a) e-fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ile isteğe bağlı olarak e-fatura uygulamasına bu tebliğin yayım tarihi itibarıyla geçmiş olan mükellefler:

   1 Ocak 2020 tarihine kadar e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorundadır

   b) Aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar ile internet reklamcılığı hizmet aracıları: 1 Ocak 2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükelleflerin ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

   c) e-arşiv uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 30.000-TL’ yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5.000,TL’ yi) aşması halinde, faturaların e-arşiv fatura olarak GİB tarafından sunulan e-belge düzenleme portalı üzerinden düzenlenmesi zorunludur.

   1 Ocak 2020 tarihinden itibaren e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

3) E-İRSALİYE UYGULAMASI

   a) e-fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   b) ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan bayilik lisansı dahil lisans alan mükellefler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   c) ÖTV Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa ve ithali ile ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   d) Maden Kanunu (3213 sayılı) kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı ve sertifikası sahipleri ve bu kişilerle yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   e) Şeker Kanunu’ nun (4634 sayılı)2/e bendinde yer verilen beyaz şekerin imalatını gerçekleştiren mükellefler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   f) E-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik ile demir veya çelikten imal edilen eşyaların (GTIP 72, GTIP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

   g) Tarım ve Orman Bakanlığı’nca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar uygulamaya geçmek zorundadır.

   h) Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (5957 sayılı) hükümlerine göre komisyoncu / tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler:

   1 Ocak 2020 tarihine kadar e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.

4) E-SERBEST MESLEK MAKBUZU UYGULAMASI

   a) Serbest meslek erbaplarından 1 Şubat 2020 tarihi itibariyle faaliyetine devam etmekte olanlar:

   1 Haziran 2020 tarihine kadar uygulamaya geçmek zorundadır.

   b) Serbest meslek erbaplarından 1 Şubat 2020 ve sonrasında faaliyetine başlayacak olanlar:

   İşe başladıkları ayı izleyen 3 ncü ayın sonuna uygulamaya geçmek zorundadır.

   5) E-MÜSTAHSİL MAKBUZU UYGULAMASI

   a) E-fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlar:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar uygulamaya geçmek zorundadır.

   b) Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler:

   1 Ocak 2020 tarihine kadar uygulamaya geçmek zorundadır.

6) E-GİDER PUSULASI UYGULAMASI

   a) E-gider pusulası uygulaması, GİB tarafından kendisine yazılı bildirim yapılan mükellefler dışındakiler için zorunlu bir uygulama olmayıp, kendisine tebligat gönderilen mükelleflerin:

   Başkanlık tarafından belirtilen süre içinde uygulamaya geçmek zorundadır.

7) E-BİLET UYGULAMASI

   a) Karayolu taşıma yönetmeliğinde belirtilen şehirlerarası tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden yetki belgeli işletmeler:

   1 Ocak 2021 tarihine kadar (2021 ve müteakip yıllarda faaliyetlerine başlayanlar, faaliyete başladığı ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren) e-bilet uygulamasına geçmek zorundadır.

   b) Yerli ve yabancı sinema filmi gösteriminde bulunan sinema işletmeleri:

   1 Temmuz 2020 tarihine kadar (1 Temmuz 2020 tarihinden sonra faaliyetlerine başlayanlar, faaliyetlerine başladıkları ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar) e-bilet uygulamasına geçmek zorundadır.

8) E-SİGORTA KOMİSYON GİDER BELGESİ UYGULAMASI

   a) E-sigorta komisyon gider belgesi isteğe bağlı bir uygulamadır. GİB tarafından en az 3 aylık zaman süresi belirlemek koşulu ile bu uygulamaya dahil olma zorunluluğu getirmeye ve kurum² internet sitesinden duyurmaya yetkilidir.

   Başkanlık tarafından belirtilen süre içinde uygulamaya geçmek zorundadır.

   b) Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinden uygulamaya dahil olanlar:

   Uygulamaya dahil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri sigorta komisyon gider belgelerini, e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi olarak elektronik ya da kâğıt ortamda teslim etmek zorundadırlar.

9) E-SİGORTA POLİÇESİ UYGULAMASI

   a) e-sigorta poliçesi uygulaması isteğe bağlı bir uygulamadır. GİB tarafından en az 3 aylık zaman süresi belirlemek koşulu ile bu uygulamaya dahil olma zorunluluğu getirmeye ve kurum internet sitesinden duyurmaya yetkilidir.

   Başkanlık tarafından belirtilen süre içinde uygulamaya geçmek zorundadır.

   b) Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinin veya sigorta ve emeklilik aracılarından uygulamaya dahil olanlar: 

   Uygulamaya dahil oldukları tarihten itibaren Sigorta Poliçelerini e-Sigorta Poliçesi olarak düzenlemeleri zorunludur.

10) E-DÖVİZ ALIM SATIM BELGESİ UYGULAMASI

   a) e-Döviz Alım-Satım Belgesi uygulaması zorunlu bir uygulama değildir. GİB, en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, yetkili müesseselere e-Döviz AlımSatım Belgesi Uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirmeye ve kurum internet sitesinden yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.

   Başkanlık tarafından belirtilen süre içinde uygulamaya geçmek zorundadır.

   b) Yetkili müesseselerden uygulamaya dahil olanlar:

   Uygulamaya zorunlu olarak dâhil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri döviz alım ve döviz satım belgelerini e-Döviz Alım-Satım Belgesi olarak düzenlemek ve alıcılarının talebi doğrultusunda elektronik ya da kâğıt ortamda teslim etmek zorundadırlar.

11) E-DEKONT UYGULAMASI

   a) e-Dekont uygulaması zorunlu bir uygulama değildir. GİB, en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, bankaları e-dekont uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu kurumun internet sitesinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.

   Bankalar zorunlu olarak uygulamaya dâhil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri dekontları e-dekont olarak bu tebliğde belirlenen usul ve esaslara göre düzenlemek ve alıcılarının talebi doğrultusunda elektronik ya da kâğıt ortamda teslim etmek zorundadırlar. 

Yayınlan bu tebliğ ile 397, 415, 421, 433, 462, 463 ve 487 nolu VUK tebliğleri, 509 nolu tebliğin yayınlandığı tarihte, 454 nolu tebliğ ise 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır.

Saygılarımızla³… 

¹ 509 nolu tebliğ ile 20 Haziran 2015 tarihinde yayınlanan 454 nolu tebliğin 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren kaldırılacağı ifade edilmiştir. Dolayısıyla 31 Aralık 2019 tarihine kadar tebliğ yürürlüktedir. Anılan tebliğde aşağıdaki koşulları sağlayan firmalara takip eden dönem başından itibaren e-fatura ve e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmişti.

a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.

b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans alan mükellefler.

c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler.

Yukarıdaki tebliğ hükmü gereği, brüt satış hasılatı 10 milyonu aşan mükellefler için e deftere ve e-faturaya geçiş zorunluluğu 1 Ocak 20017’ dir. Dolayısıyla gerek elektronik fatura ve gerekse elektronik defter için söz konusu uygulama 31 Aralık 2019 tarihine kadar yürürlüktedir

² ‘’ebelge.gib.gov.tr’’

³ Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Detaylı bilgi konusunda müşavirliğimizle iletişime geçilmesini önemle hatırlatırız.