Kısa Çalışma Uygulaması; Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin,

• Geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya
• Süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta (4 hafta) süreyle durdurulması hallerinde,

üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. 

Kısa Çalışma, başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olup, son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olanların yararlanabildiği bir uygulama idi.

TBMM’ de kabul edilen ancak henüz RG’ de yayınlanmayan 7226 sayılı Torba Kanun’un 41 nci maddesi ile 4447 sayılı ‘’İşsizlik Kanunu’’ na Geçici 23 ncü madde eklenmiş ve bu madde ile süreler sırasıyla 60 gün ve 450 gün olarak yeniden düzenlenmiştir. Çalışma Bakanlığının açıklamaları da göz önünde alındığında, Kanunu’nun bu maddeye ilişkin hükümlerinin değişikliğe uğramaksızın yasalaşacağı düşünülmektedir.

Koronavirüsten, olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte  Kısa Çalışma Talep Formu ile Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesini, bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilmektedir.

İŞKUR’ un internet sitesinde, ‘’ Kısa Çalışma Ödeneği Sıkça Sorulan Sorular ’’ bölümü hazırlanmış ve kullanıcıların yararına sunulmuştur.  İlgili bölümde yer alan soru ve cevaplar aşağıda, kurumca hazırlanan görsel materyal ise yazımız ekinde yer almaktadır.

1.Bu uygulamadan kaç ay yararlanılabilir?

Ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma yapılan süre kadardır.

2.İşin 1/3 oranında azalması ne demektir?

Haftalık çalışma süresinin en az 1/3 oranında azalması demek 6 iş günü çalışmanın yapıldığı bir iş yerinde 4 gün çalışma yapılması anlamına gelir.

3.Faaliyetim tamamen durdu, kaç kişi için yararlanabilir?

İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışma talebinizin uygun bulunması hâlinde kısa çalışmaya katılacaklar listesinde yer alan işçilerden prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir. İşçilerin tamamı için uygun görülmüşse prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir.

4.İş yerinin kısa çalışma yapması için asgari çalışan sayısı şartı var mıdır?

Kısa çalışma uygulamasından yararlanmak için asgari çalışan sayısı şartı yoktur.

5.Şu anda kısa çalışmadan yararlanıyorum, koronavirüs nedeni ile de yararlanabilir mi?

Daha önce farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanmış olan işyerleri de Covid-19 kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilirler.

6.Koronavirüs sebebiyle faaliyetlerimi işletme, Uygunluk tespiti için hangi evrakları göndermelidir?

Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır. Örneğin işletme ruhsatı…

İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır. Örneğin Yönetim Kararı…

7.Tüm işçilerim için kısa çalışma talep edebilir mi?

Kısa çalışma uygulaması yaptığınız tüm işçileriniz için başvurmanıza engel bir husus bulunmamaktadır.

8.SGK ve Maliyeye borcum var, kısa çalışmadan yararlanabilir mi?

Evet, yararlanabilirsiniz. Kısa çalışma ödeneği hak sahipliğinin belirlenmesinde SGK’ya bildirilen primler esas alınmaktadır.

9.İşçi olarak çalışan kişi, kendisi adına başvuruda bulunabilir mi?

Hayır, kısa çalışma başvurusunu işvereninizin yapması gerekmektedir.

10.Başvuruyu nereye yapılır?

Kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte kısa çalışma talep formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine göndermek suretiyle başvuru yapabilir. Elektronik posta adreslerine http://www.iskur.gov.tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan “Kısa Çalışma Ödeneği” sayfasından ulaşabilirsiniz.

11.Evrakları İŞKUR’a elden mi teslim edilir?

Bağlı bulunduğunuz İŞKUR biriminin http://www.iskur.gov.tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan “Kısa Çalışma Ödeneği” sayfasında bulunan elektronik posta adreslerine göndererek başvuru yapabilirsiniz.

12.Çok sayıda e-posta adresi var. Evraklar hangisine gönderilmeli?

İşyerinizin faaliyet gösterdiği adresin bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin adresine göndermeniz gerekmektedir.

13.Belgeleri teslim edip başvurmam, yararlanmak için yeterli mi?

Kurumumuza teslim ettiğiniz belgeler uygunluk tespiti yapılabilmesi için İş Teftiş Grup Başkanlıklarına gönderilmektedir. Kısa çalışma talebinizin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması gerekmektedir.

14.Başvu ne kadar sürede tamamlanır?

Başvuruların iş yerine gidilmeden de belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. İşverenlere başvurularının alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir. Uygunluk tespitinin sonucu işverene hızlı bir şekilde bildirilecektir.

15.İŞKUR’da verdiğim kısa çalışma yapacak işçi listesinde değişiklik (azaltma, artırma veya isim değiştirme) yapmak mümkün mü?

Uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra yeni işçi için talepte bulunulabilir. Ancak bu durum yeni talep anlamına gelir.

16.Başvurumu yaptım, müfettiş ne zaman gelir?

COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.

17.Müfettişin yapacağı uygunluk tespiti ne demektir?

İşverenin kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından yapılan inceleme faaliyetlerini ifade etmektedir. Örneğin Covid-19 salgınından olumsuz etkilenilmişse bu durumun tespiti anlamını taşımaktadır.

18.Müfettiş gelmeden haber verecek mi?

COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.

19.Müfettişin yapacağı denetim neleri içerir?

COVİD-19 kapsamında yapılan Kısa Çalışma başvurularının uygunluk tespitinde Bakanlığımız İş Müfettişlerince dikkat edilecek hususlar:

• Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
• İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi hâlinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
• Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
• İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.
• Uygunluk tespitine ilişkin olarak Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine KEP adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise iş yerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
• Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun sona ermesi ile kısa çalışma uygulamasının da kendiliğinden sona ereceği dikkate alınmalıdır. 

20.Kabul edilirse, personel ne kadar maaş alabilir?

Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır.

Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez. Bu kapsamda 1.752,40-TL ile 4.380,99-TL aralığında kısa çalışma ödeneği ödenebilmektedir.

21.Talep olumlu karşılanırsa ücret kime ödenmektedir?

Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine aylık olarak ödenir.

22.Her çalışan ödenek alabilecek mi, yoksa belirli şartlar var mı?

Kısa çalışma talebinizin uygun bulunması ve kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması gereklidir. Ayrıca; işçinin kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla prim ödeme şartlarını taşıması gerekmektedir.

23.Yabancı işçiler kısa çalışma ödeneği alabilir mi?

4447 sayılı Kanun kapsamında yatırılması gereken işsizlik sigortası primlerinin yatırılmış olması hâlinde yararlanabilirler.

24.Kısa çalışma talebi uygun bulunanlara ne zaman ödeme yapılır?

Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir.

25.Yararlandıktan sonra devlete borcumuz olacak mı?

İstihdamı koruma amaçlı olan bu uygulamadan yararlananların devlete herhangi bir borcu olmayacaktır.

26.Kısa çalışma uygulanan dönemde istihdam teşviklerinden yararlanmaya devam edebilir mi?

4447 sayılı Kanun kapsamında uygulanan istihdam teşvikleri arasında kısa çalışma uygulamasından yararlanmama gibi bir şart bulunmamaktadır.

Dolayısıyla kısa çalışma ödeneğinden yararlanan iş yerleri, istihdam teşviklerinden yararlanabilir.

27.Kısa Çalışma ile İşbaşı Eğitim Programından beraber yararlanılır mı?

Kısa çalışma uygulamasından yararlanan iş yerleri, bu uygulamadan yararlandıkları dönemde işbaşı eğitim programı katılımcı talebinde bulunamazlar.

Ancak, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunup söz konusu başvurusu uygun bulunan ve geriye dönük olarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde mevcut İşbaşı Eğitim Programları devam edecektir. Aynı şekilde, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunan ve başvurusu kabul edilip ileriye yönelik olarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde de mevcut programların devam etmesinin önünde engel bir durum bulunmamaktadır. Ancak, kısa çalışma ödeneğinden yararlanılan dönem boyunca yeni İşbaşı Eğitim Programı talebi değerlendirmeye alınmayacaktır.

       Uygulamaya İlişkin Olarak Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

1. Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsili

İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.

 

2. Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.

 

3. Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi

İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. 

Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

 

4. Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi

Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.

 

5. İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu

Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.

 

 

Saygılarımızla…